به نقل از «تسنیم»

آیا روزی جهان با کتاب‌های کاغذی خداحافظی می‌کند؟

تاریخ انتشار: ۱۸ بهمن ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۹۲۴۷۷۵

نشست «مطالعۀ دیجیتال و کتاب الکترونیک»با حضور جمعی از زنان مترجم و فعال فرهنگی به کوشش انتشارات علمی و فرهنگی برگزار شد. - اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم، به نقل از روابط عمومی انتشارات علمی و فرهنگی، به مناسبت روز زن و دهه فجر، تعدادی از مترجمان و مؤلفان علمی و فرهنگی گرد هم آمدند و دربارۀ موضوع «مطالعۀ دیجیتال و کتاب الکترونیک» تبادل نظر کردند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این دیدار نادره رضایی مدیرعامل انتشارات علمی و فرهنگی، لیلا اردبیلی مدرس دانشگاه و مترجم کتاب «قربانی؛ ماهیت و کاربرد آن»، معصومه عبدلی مدرس دانشگاه و مؤلف کتاب «فلسفۀ تربیتی امام موسی صدر»، مریم صباغ‌زاده نویسنده و ناشر و راحله فاضلی مترجم حضور داشتند و هریک به طرح دیدگاه‌های خود دربارۀ مسئلۀ روز مطالعۀ دیجیتال، کتاب الکترونیک و آیندۀ نشر مکتوب پرداختند.

لیلا اردبیلی در این نشست گفت: با توجه به بحران کاغذ در سطح جهان و مسائل ناشران مطالعۀ دیجیتال می‌تواند راهی برای برون‌رفت از این مشکل باشد؛ البته تجربۀ شخصی من از تدریس و پیشنهاد نسخه الکترونیک کتاب به دانشجویان این بود که ارتباط خوبی با نسخه‌های الکترونیک برقرار نکردند و ترجیح می‌دادند کتاب کاغذی را در دست داشته باشند. این موضوع هم سویه‌های مثبت دارد هم منفی و باید به هر دو سو نظر داشته باشیم.

در ادامه معصومه عبدلی اضافه کرد: گمان می‌کنم در این رابطه  باید شکاف نسلی را هم در نظر بگیریم. نسل ما ترجیح می‌داد نسخه‌های کاغذی را در دست بگیرد اما نسل جدید با فضای الکترونیک مأنوس‌اند.

نکتۀ دیگری که عبدلی دربارۀ ظرفیت‌های مطالعۀ دیجیتال عنوان کرد، این بود که بستر مطالعۀ دیجیتال می‌تواند فرصتی را برای زنان و مادران خانه‌دار فراهم کند و کمبود زمان و فضا برای مطالعه را برای آنها جبران کند.

مریم صباغ‌زاده گفت: جهان امروز ضرورت‌هایی دارد که دنبال کردن آنها امری جدی است و اگر همگام با آن پیش نرویم جبرانش سخت خواهد بود؛ من موافق این بهره‌برداری از جهان دیجیتال هستم. وضعیت کرونا با سرعت بیشتری ظرفیت‌ها و فرصت‌ها و ضرورت‌های این بستر را برای همۀ جهان آشکار کرد.

او اضافه کرد: این بستر و جهان دیجیتال مسائلی هم دارد که مستلزم آموزش و تبیین است. در چنین جهانی ما هیچ گوشۀ تنهایی نداریم و مولف صاحب اثر خود نیست و برای گریز از آفات باید آموزش را در نظر داشته باشیم.

  همچنین او تأکید کرد که نشر مکتوب اگرچه فرصت‌ها و امکانات نشر الکترونیک را ندارد، حاوی و حامل فرهنگ و سنت است؛ این دو جهان و این دو بستر مانعه‌الجمع نیستند و هیچ یک مزاحم دیگری نیست و می‌توانند در کنار هم به راهشان ادامه دهند.

نادره رضایی نیز در این نشست گفت: ما به عنوان نشر باید امکان‌های مختلف را با توجه به تغییرات برای مخاطبان فراهم کنیم. وی با اشاره به سابقۀ انتشارات علمی و فرهنگی گفت ضروری است چنین نشرهایی بسترهای نو را ایجاد و امکان را برای مخاطب فراهم کنند و پلۀ بعدی با مخاطب است که چه نسخه‌ای را ترجیح می‌دهد و یا چه چیزی نیازش را برطرف کند.

رضایی در این نشست خبر داد که علمی و فرهنگی فعالیتش را در حوزۀ کتاب الکترونیک آغاز کرده است و در زمینۀ کتاب کودک و بزرگسال نیز با تکنولوژی AR ورود کرده است.

راحله فاضلی نیز در این نشست گفت: مطالعۀ دیجیتال تنها منحصر به کتاب نیست؛ تمام رسانه‌های مجازی که مداوم در معرض دید ما هستند در این دسته قرار می‌گیرند. با این اوضاف ما باید دغدغۀ حفظ کتاب کاغذی را نیز دنبال کنیم و بتوانیم از محاسن هر دو شکل بهره ببریم. اگرچه نسل جدید تمایل بیشتری به مطالعۀ الکترونیک دارند من فکر نمی‌کنم زمانی برسد که کتاب کاغذی نباشد.

در ادامۀ این نشست مولفان و مترجمان علمی و فرهنگی دربارۀ کتاب صوتی، امکانات بالقوۀ کتب و متون دیجیتال و... نیز گفت‌وگو و تبادل نظر کردند.

همچنین نادره رضایی در انتهای این نشست خبر داد که انتشارات علمی و فرهنگی پس از بررسی کارنامۀ نشر برای حفظ اسناد و راه‌اندازی موزه به نکته‌ای برخوردیم که باعث شد کاری را آغاز کنیم. ما متوجه شدیم که در این سال‌ها 400 زن در امر تالیف و ترجمه و مشاورۀ علمی و... با انتشارات همکاری کرده‌اند که عدد قابل توجهی است. تصمیم گرفتیم بر این اساس پروژۀ تاریخ شفاهی زنان علمی و فرهنگی را کلید بزنیم که اکنون در میانۀ راه آن هستیم و همینجا از شما می‌خواهم در این امر ما را یاری کنید.  

نشر الکترونیک در آستانه صادرات به کشورهای همسایه/ آیا نشر سنتی ایران بالاخره پوست‌اندازی می‌کند؟کاهش فروش نشر دیجیتال در کانادا و آمریکا/ آیا بازار جهانی نشر الکترونیک از سکه می‌افتد؟آشفتگی نشر الکترونیک با مخاطب کم توقع و ناشر خسته+ فیلم

فایل این نشست به صورت ویدیویی در عصر روز میلاد حضرت زهرا (س) و روز مادر در شبکه‌های اجتماعی و صفحه آپارات انتشارات علمی و فرهنگی منتشر شد.

انتهای پیام/

منبع: تسنیم

کلیدواژه: انتشارات علمی و فرهنگی کتاب الکترونیک کتاب انتشارات علمی و فرهنگی کتاب انتشارات علمی و فرهنگی کتاب الکترونیک نشر الکترونیک

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۹۲۴۷۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شیخ صدوق، روایتگر صادق احادیث

محمد بن علی بن حسین بن موسی‌ ابن بابویه‌ قمی‌ ملقب‌ به‌ شیخ‌ صدوق و «ابن بابویه» دانشمند بزرگ‌ شیعه در قرن چهارم است.

تولدی مبارک با دعای امام عصر (عج)

 شیخ صدوق از علمای است که نزدیک به عصر حیات امامان زندگی کرده‌است. اغلب منابع، تاریخ تولد شیخ صدوق را اندکی‌ پس‌ از سال‌ ۳۰۵ ه. ق‌ می‌دانند. خاندان ابن بابویه، خانواده معروف و خوشنامی در مناطق مرکزی ایران آن روزگار بودند. پدر شیخ صدوق، از فقهای به نام عصر خودش بود که در دوران امان امام حسن عسکری(ع) و غیبت صغرای حضرت ولیعصر(عج) در قم زندگی می‌کرد. او دکه‌ای کوچک در بازار قم داشت که از راه کسب و تجارت و در نهایت زهد و عفاف، امرار معاش می‌کرد و ساعاتی از روز را نیز در منزل خود به تدریس و تبلیغ احکام و نقل روایات می‌پرداخت. در خصوص ولادت شیخ صدوق روایتی وجود دارد که پدر او سال‌ها از ازدواجش می‌گذشت اما فرزندی نداشت و به همین خاطر در نامه‌ای از حضور شیخ‌ ابوالقاسم حسین بن روح تقاضا کرد تا از محضر حضرت‌ بقیة الله (عجل الله تعالی فرجه) بخواهد برای او دعا کند تا خداوند اولاد صالح و فقیه به او عطا نماید. شیخ صدوق خود جریان ولادتش به دعای امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) را در کتاب‌ کمال الدین و تمام النعمه در قالب حدیثی به این صورت نقل می‌کند: «محمد بن علی اسود گوید علی بن حسین بن موسی بن بابویه ره (پدر شیخ صدوق) بعد از مرگ محمد بن عثمان عمری از من خواهش کرد که از ابوالقاسم نوبختی بخواهم که از مولای ما صاحب الزمان (ع) بخواهد در باره او دعا کند که خدا پسری به او عطا کند، گوید از او خواهش کردم و آن را به امام رسانید و پس از سه روز خبر داد که برای علی بن الحسین دعا کرد و بزودی خدای عزوجل به او پسر با برکتی بدهد که سودمند باشد و بعد از او هم اولادی باشد.»

عمری که صرف جمع آوری حدیث شد

شیخ صدوق در شهر قم رشد کرد و علم آموخت. او از همان کودکی در محضر پدر و مشایخ‌ ‌ شهر آموزش را آغاز کرد و به فقیه و محدثی متبحر در علوم دینی تبدیل شد و پس از مدتی به شهر ری مهاجرت کرد. در مواردی، علت مهاجرت شیخ صدوق به ری، درخواست اهالی آن شهر ذکر شده است و در برخی دیگر از منابع به دعوت مستقیم رکن الدوله از ایشان اشاره شده است. اما از مجموع مطالب تاریخی موجود، می‌توان چنین استنتاج نمود که چون آوازه کمالات و قدرت علمی ایشان به سایر نقاط ایران رسید، امیر آل بویه، که خود فردی دانا، عالم‌دوست و علاقه‌مند به ایجاد جلسات مناظره بین علما بود، از شیخ صدوق دعوت کرد، به ری بیاید تا از حضور ایشان در جلسات استفاده شود. این‌گونه بود که دوران پربرکت زندگی ایشان رقم خورد و شیخ صدوق با حمایت رکن الدوله، مناظرات سازنده‌ای با رهبران فرق مختلف درباره موضوعات دینی و به ویژه دو موضوع مهم امامت و غیبت امام معصوم داشت. البته او در تمام طول حیاتش در این شهر نماند. شیخ صدوق از کسانی است که برای جمع آوری احادیث امامان معصوم علیهم‌السلام به مسافرت‌های بسیار رفته است. در این سفرها از استادان بزرگی استفاده کرده و خود نیز به تدریس و بحث می‌پرداخته است. صدوق برخی از کتاب‌های خود را در این سفرها تألیف کرده‌است. از جمله سفرهای شیخ صدوق سفر به شهرهای بخارا، نیشابور، طوس، اصفهان و بغداد بوده است. مردم شهرها و سرزمین‌های گوناگون از جمله: کوفه، بصره، بغداد، واسط، نیشابور، قزوین و مصر در اخذ احکام به او مراجعه می‌کرده‌اند.

 از راه صواب خارج نشد

این فقیه دانشمند با جمع‌آوری، صحت‌سنجی و تدوین احادیث و نگارش کتب‌های دینی ارزشمند به یکی از موثرترین چهره‌های علمی مکتب تشیع بدل شد. حدود ۳۰۰ اثر علمی به شیخ صدوق نسبت داده‌اند که بسیاری از آنها امروزه در دسترس نیست. «الاعتقادات»، «الخصال»، «علل‌ الشرایع»، «عُیون‌ اخبارُ الرضا»، «معانیُ‌ الاخبار» و «من‌ لا یحضُره‌ الفقیه» از آثار گرانقدر جناب شیخ صدوق است. در این بین، کتاب «من لایحضره الفقیه» یکی از چهار کتاب معتبر روایی شیعه محسوب می‌شود که در آن مجموع روایات اهل بیت(ع) درباره مسائل فقهی جمع‌آوری شده و هر مجتهدی در اجتهاد و استنباط احکام شرعی از این کتاب بهره می‌گیرد. گفته می‌شود شیخ این کتاب را در سال ۳۷۲ هـ. ق در روستای «ایلاق» از توابع بلخ نوشت. این اثر شناخته شده‌ترین و بزرگترین کتاب شیخ صدوق است که بارها چاپ شده و ده‌ها تن از فقهای بزرگ به شرح، ترجمه و حاشیه بر آن پرداخته‌اند. این کتاب یکی از اصول چهارگانه فقه شیعه و مأخذ علمی معتبری در احکام شرعی است. گفته می‌شود کتاب مدینة العلم، جامع‌ترین و کامل‌ترین اثر صدوق بوده که در حملات مخالفین به کتابخانه‌های شیعه از بین رفته است. این کتاب به گزارش شیخ طوسی از من لا یحضر بزرگتر بوده است. ابن‌شهرآشوب نقل می‌کند من لا یحضر چهار جزء دارد و مدینة العلم دارای ده جزء است.

 در خصوص جایگاه علمی شیخ صدوق عالمان بسیاری سخن گفته‌اند. از این جمله شیخ طوسی می‌گوید: «محمد بن علی بن حسین، حافظ احادیث، آگاه به فقه و رجال، و حدیث‌شناس بود که در حفظ و کثرت علم، مانند او در میان قمی‌ها دیده نشد.» همچنین گفته شده نخستین‌ کسی‌ که‌ ابن‌بابویه‌ را صدوق‌ نامیده‌ ابن‌ادریس حلی در سرائر است. برخی محققان درباره وجه تسمیه شیخ صدوق بر این باورند که چون او در نقل حدیث از ائمه علیهم السلام خصوصا امام باقر (ع) و امام صادق (ع) از راه صواب خارج نشده و در فهم آن‌ها به خطا نرفته است؛ صدوق نامیده شده است.

مرقدی که مدفن مومنان و بزرگان شد

شیخ صدوق در هفتاد و پنج سالگی و به سال ۳۸۱ ه. قمری در شهر ری دیده از جهان فرو بست و پیکر پاکش در نزدیکی مرقد حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) دفن شد. بعدها در اطراف مقبره او قبرستانی برای دفن مومنان و بزرگان شکل گرفت که با لقب او یعنی «ابن بابویه» شکل گرفت. تجدید عمارت قبر شیخ صدوق در زمان فتحعلی شاه قاجار در سال ۱۲۳۸ق. انجام گرفته‌است. امروزه آرامگاه «شیخ صدوق» در شهرری به زیارت‌گاهی سرشار از معنویت تبدیل شده است. چند سالی است که فضای این آرامگاه گسترش پیدا کرده و خدمات بیشتری به زائران این بقعه و البته آرامستان ابن بابویه ارائه می‌دهند.

آزاده خلیلی